Wirusowe zapalenie wątroby typu B

Wirus zapalenia wątroby typu B (HBV) stanowi poważny ogólnoświatowy problem. Szacuje się, że przewlekle zakażonych jest ok. 350 mln ludzi (w zależności od rejonu geograficznego od 0,1 do 20% populacji).

Tylko ok. 5-10% ostrych infekcji wirusem HBV u dorosłych przechodzi w postać przewlekłego zakażenia, w przeciwieństwie do infekcji w wieku dziecięcym, gdzie ten odsetek może sięgać nawet 90% (stąd tak duże znaczenie szczepień ochronnych noworodków).

Obraz przewlekłego zapalenia wątroby typu B może różnić się diametralnie u poszczególnych chorych: od stanów nie wymagających leczenia jak faza immunotolerancji czy bezobjawowego nosicielstwa (kiedy to wirus nie uszkadza wątroby), po aktywne przewlekłe zapalenie wątroby prowadzące do rozwoju marskości wątroby i raka wątrobowokomórkowego.

Szczególnie warty podkreślenia jest fakt, iż wirus WZW typu B jest wirusem onkogennym – tzn. sprzyja rozwojowi raka watrobowokomórkowego niezależnie od stadium choroby (inaczej niż w przypadku zakażenia HCV, gdzie rak pojawia się zwykle dopiero u chorych z marskością wątroby).

Całkowite wyleczenie choroby, rozumiane jako trwałe wyeliminowanie wirusa z organizmu (jak to ma miejsce np. w przypadku WZW typu C) nie jest możliwe. Nawet chorzy, którzy przebyli w przeszłości ostre WZW typu B z następowym wytworzeniem odporności, mają w komórkach wątroby wbudowane fragmenty genów wirusa, który w niekorzystnych okolicznościach może ulec reaktywacji.

Do zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu B dochodzi drogą krwiopochodną lub poprzez kontakt z innymi wydzielinami ciała (np. nasieniem). W przypadku podróżników szczególne ryzyko jest związane z kontaktami seksualnymi, procedurami medycznymi oraz innymi zabiegami (tatuaż, akupunktura) w miejscu będącym celem podróży.

Należy pamiętać, że największa światowa prewalencja osób zakażonych HBV występuje w częstych destynacjach podróżników, przede wszystkim w Azji Południowo-Wschodniej, Afryce, Chinach oraz Ameryce Południowej. W niektórych krajach odsetek osób zakażonych wynosi nawet powyżej 10%.

Profilaktyka opiera się na stosowaniu szczepień ochronnych oraz przestrzeganiu procedur ograniczających możliwość kontaktu ze skażoną krwią.